| STT | Bộ luật Hình sự năm 1999[1] | Bộ luật Hình sự năm 2015[2] |
| 1 | Điều 170. Tội vi phạm quy định về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp1. Người nào có thẩm quyền trong việc cấp văn bằng bảo hộ mà vi phạm quy định của pháp luật về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:a) Có tổ chức;b) Phạm tội nhiều lần;c) Gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm. | |
| 2 | Điều 170a. Tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan1. Người nào không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan mà thực hiện một trong các hành vi sau đây xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại, thì bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến hai năm:a) Sao chép tác phẩm, bản ghi âm, bản ghi hình;b) Phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, bản sao bản ghi âm, bản sao bản ghi hình.2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ bốn trăm triệu đồng đến một tỷ đồng hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:a) Có tổ chức;b) Phạm tội nhiều lần.3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ hai mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.” | Điều 225. Tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan1. Người nào không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan mà cố ý thực hiện một trong các hành vi sau đây, xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: a) Sao chép tác phẩm, bản ghi âm, bản ghi hình;b) Phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, bản sao bản ghi âm, bản sao bản ghi hình.”;2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:a) Có tổ chức;b) Phạm tội 02 lần trở lên;c) Thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên;d) Gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan 500.000.000 đồng trở lên;đ) Hàng hóa vi phạm trị giá 500.000.000 đồng trở lên.3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:a) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 Điều này với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng; thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm;c) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm. |
| 3 | Điều 171. Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp1. Người nào cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại, thì bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến hai năm.2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ bốn trăm triệu đồng đến một tỷ đồng hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:a) Có tổ chức;b) Phạm tội nhiều lần.3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ hai mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm | Điều 226. Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp1.Người nào cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ tại Việt Nam mà đối tượng là hàng hóa giả mạo nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm;2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:a) Có tổ chức;b) Phạm tội 02 lần trở lên;c) Thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên;d) Gây thiệt hại cho chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý 500.000.000 đồng trở lên;đ) Hàng hóa vi phạm trị giá 500.000.000 đồng trở lên.3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:a) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 1 Điều này với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính từ 200.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng; thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ sở hữu nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng;b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm;c) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm. |
Bộ luật hình sự năm 2015 đã xoá bỏ các tội phạm vi phạm các quy định về việc cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp. Đây là kết quả của việc thực hiện Bộ luật Hình sự 1999 trong hơn 15 năm kể từ ngày hiệu lực của bộ luật này. Các nhà lập pháp nhận ra rằng không cần thiết phải trừng phạt người có thẩm quyền để bảo vệ các đối tượng sở hữu công nghiệp ở Việt Nam. Do đó, kể từ ngày có hiệu lực của BLHS năm 2015 (01/01/208), vi phạm các quy định về việc cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp sẽ không bị coi là tội phạm.
Bộ luật hình sự năm 2015 vẫn giữ 02 (hai) Điều khoản đối với 02 (hai) tội phạm về quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm cả vi phạm bản quyền và quyền liên quan và một là xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp có cùng các hành vi vi phạm như sau:
– Về quyền tác giả, quyền liên quan: các hoạt động của i) Sao chép tác phẩm, bản ghi âm, bản ghi hình;và ii) Phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, bản sao bản ghi âm, bản sao bản ghi hình.
– Về quyền sở hữu công nghiệp: các hoạt động vi phạm nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý hiện đang được bảo hộ tại Việt Nam dưới hình thức nhãn hiệu hàng giả hoặc chỉ dẫn địa lý giả mạo.
Tuy nhiên, có 02 (hai) phần khác biệt giữa Bộ luật hình sự 1999 và Bộ luật hình sự năm 2015 được coi là cuộc cách mạng trong công tác xây dựng pháp luật cho đến nay:
- Thứ nhất: Trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, pháp nhân của công ty phải chịu trách nhiệm hình sự đối với các tội phạm do doanh nghiệp thực hiện với các điều kiện của i) hành vi phạm tội hình sự là pháp nhân; Hoặc ii) tội phạm hình sự được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân; Iii) tội hình sự được thực hiện theo chỉ thị hoặc chấp thuận của pháp nhân; Iv) thời hạn truy tố hình sự chưa hết hạn. Pháp nhân kinh doanh chịu trách nhiệm hình sự về hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan và xâm phạm thương hiệu và chỉ dẫn địa lý.
- Thứ hai: Dấu hiệu tội phạm liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ là rất rõ ràng. Mặc dù, Bộ luật hình sự năm 2015 sử dụng dấu hiệu “với quy mô thương mại” giống với Bộ luật hình sự năm 1999 và chưa được hướng dẫn rõ ràng cho đến bây giờ, Bộ luật hình sự năm 2015 đã sử dụng một dấu hiệu khác để giải quyết các tội phạm về sở hữu trí tuệ, lợi nhuận bất hợp pháp, thiệt hại / thiệt hại của chủ sở hữu / quyền sở hữu bản quyền, quyền liên quan và nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý hoặc số lượng hàng vi phạm. Ngoài ra, việc phạm tội nhiều lần hoặc vi phạm hành chính của người vi phạm sẽ là cơ sở pháp lý để giải quyết vi phạm. Số lượng các dấu hiệu này đã được chỉ ra, do đó, sẽ dễ dàng cho chủ sở hữu cũng như các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc giải quyết hành vi vi phạm đối với sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, liên quan đến dấu hiệu “với quy mô thương mại”, cần có hướng dẫn chi tiết về dấu hiệu này dưới hình thức thông tư liên tịch giữa Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao hoặc Nghị quyết của Trung tâm Xúc tiến Đầu tư.
Chúng tôi tin rằng BLHS năm 2015 sẽ trở thành cơ sở pháp lý có hiệu quả chống lại các tội phạm bao gồm tội phạm về quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam.
[1] Bộ luật hình sự năm 1999 đã được ban hành ngày 21 tháng 12 năm 1999 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự năm 1999 đã được ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2009
[2] Bộ luật hình sự năm 2015 đã được ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hình sự năm 2015 đã được ban hành ngày 20 tháng 6 năm 2017
SB là công ty dịch vụ xử lý vụ kiện sở hữu trí tuệ tại tòa hàng đầu tại Việt Nam và quốc tế.
